ارتز مچ دست یا همان مچ بند طبی یک وسیله پزشکی است که برای حمایت، تثبیت یا بی حرکت کردن مفصل مچ دست طراحی شده است. این ارتز ها معمولاً برای کمک به بهبودی از آسیب‌ها، مدیریت شرایط مزمن یا جلوگیری از فشار در طول فعالیت‌های تکراری استفاده می‌شود. ارتزهای مچ دست که از موادی مانند پلاستیک، فلز یا پارچه ساخته شده‌اند، بسته به هدفشان سطوح مختلفی از استحکام را ارائه می‌دهند. برخی سبک و انعطاف پذیر هستند، در حالی که برخی دیگر برای بی حرکتی کامل طراحی شده اند.
انواع ارتز مچ دست به اشکال مختلفی از جمله بریس، آتل و ساپورت وجود دارند. هر نوع نیازهای خاصی را برآورده می کند، از افزایش تحرک تا محافظت در برابر آسیب بیشتر. ارتز مچ دست جزء برنامه های درمانی بیماری هایی مانند سندرم تونل کارپال، آرتریت و شکستگی است.
ارتزهای مچ دست را می توان متناسب با آناتومی فرد سفارشی کرد یا به عنوان مدل های پیش ساخته خریداری کرد. نقش آنها در ارتقای سلامت و عملکرد مچ دست بسیار مهم است، به ویژه برای افرادی که پس از تروما یا جراحی بهبود می یابند.
ارتز مچ دست در چه شرایطی کاربرد دارد؟
مدیریت شرایط پزشکی: آنها برای شرایطی مانند تاندونیت، آرتریت و سندرم تونل کارپ تسکین می دهند. ارتزها با تثبیت مچ دست، التهاب و درد را کاهش می دهند و در عین حال بهبودی را تسهیل می کنند.
پیشگیری از آسیب: افراد در مشاغل یا ورزش های پرخطر اغلب از ارتز مچ دست استفاده می کنند تا از صدمات ناشی از فشار مکرر یا کشیدگی بیش از حد جلوگیری کنند.
توانبخشی: پس از جراحی های مچ دست یا شکستگی، ارتزها به بی حرکتی مچ دست کمک می کنند و از تراز و ترمیم مناسب اطمینان می دهند. آنها همچنین با محدود کردن حرکات مضر از تلاش های فیزیوتراپی حمایت می کنند.
بهبود عملکرد : برای کسانی که دارای بیماری های مزمن هستند، ارتز مچ دست می تواند عملکرد روزانه را با کاهش درد و ایجاد ثبات بهبود بخشد.
انواع ارتز مچ دست
ارتزهای عملکردی مچ دست
این ارتزها برای استفاده و پشتیبانی روزمره طراحی شده اند. آنها برای مدیریت شرایط ملایم و ارائه انعطاف کافی برای کارهایی مانند نوشتن یا تایپ و در عین حال کاهش فشار ایده آل هستند. اغلب سبک وزن هستند و به راحتی برای مدت طولانی پوشیده می شوند.
ارتزهای بی حرکتی مچ دست
ارتزهای بیحرکتی، مانند بریس های سفت یا آتل، زمانی استفاده می شوند که مچ باید ثابت بماند. این نوع برای بهبودی پس از جراحی، شکستگی یا صدمات شدید رایج است. آنها حرکت مچ دست را به طور کامل محدود می کنند و از بهبودی مناسب اطمینان می دهند.
ارتزهای مچ دست پویا
ارتزهای دینامیک پیشرفته‌تر هستند و به جای محدود کردن آن، هدفشان بهبود تحرک است. آنها اغلب از نوارها یا فنرهای الاستیک برای کمک به حرکات خاص مانند باز کردن مچ دست یا بازیابی حرکت از دست رفته پس از آسیب استفاده می کنند.
ارتزهای سفارشی در مقابل ارتزهای پیش ساخته
ارتزهای مچ دست سفارشی به گونه‌ای ساخته می‌شوند که کاملاً متناسب با یک فرد باشند و حداکثر راحتی و اثربخشی را ارائه دهند. از طرف دیگر گزینه های پیش ساخته آماده و برای استفاده عمومی مناسب هستند. در حالی که مدل های سفارشی گران تر هستند، اما برای شرایط طولانی مدت یا پیچیده بهتر هستند.
مکانیسم عمل ارتز مچ دست
ارتزهای مچ دست با ایجاد حمایت ساختاری از مفصل مچ دست و عضلات اطراف آن کار می کنند. بسته به طراحی آنها ممکن است:
محدود کردن حرکت: بریس‌های بیحرکتی حرکت را محدود می‌کنند و استرس روی بافت‌های آسیب دیده را کاهش می‌دهند.
مچ دست را تراز کنید: همان طور که در سندرم تونل کارپ دیده می شود، تنظیم مناسب فشار روی اعصاب را کاهش می دهد.
توزیع بار: با توزیع یکنواخت بار روی مچ دست، ارتزها از آسیب یا ناراحتی بیشتر جلوگیری می کنند.
ارائه فشرده سازی: برخی از ارتزها شامل عناصر فشرده سازی برای کاهش تورم و بهبود گردش خون هستند.
مواد مورد استفاده: مواد متداول شامل پلاستیک های سفت و سخت، پارچه های نرم و تسمه های Velcro است. اینها بر اساس سطح مورد نیاز پشتیبانی و راحتی انتخاب می شوند.
ارگونومی: طراحی‌های مدرن بر ارگونومی تمرکز دارند و تضمین می‌کنند که ارتز از حرکت طبیعی مچ دست پشتیبانی می‌کند و در عین حال از فشار جلوگیری می‌کند.
اهداف و مزایای درمانی
1. تسکین درد و آرامش
یکی از وظایف اصلی ارتز مچ دست کاهش درد است. با تثبیت مچ دست و محدود کردن حرکات ناخواسته، فشار بر روی مناطق آسیب دیده، مانند تاندون های ملتهب یا اعصاب فشرده کاهش پیدا می کند. این تسکین می تواند به ویژه برای شرایطی مانند سندرم تونل کارپال، که در آن ارتزها با حفظ تراز مناسب مچ، بی حسی و سوزن سوزن شدن را کاهش می دهند، ارزشمند باشد. ارتزهای ساخته شده از مواد نرم و با طرح‌های ارگونومیک، راحتی را ارائه می‌دهند و امکان پوشیدن طولانی‌مدت بدون تحریک را فراهم می‌کنند. بسیاری از مدل ها دارای تسمه های قابل تنظیم برای اطمینان از تناسب راحت هستند.
2. بهبود تحرک و عملکرد
ارتزهای پویا مچ دست به ویژه برای بهبود تحرک مفید هستند. این دستگاه‌ها امکان حرکت کنترل‌شده را فراهم می‌کنند و به افرادی که به دلیل آسیب‌ها یا شرایط عصبی عملکرد محدود مچ دست دارند، کمک می‌کنند. آنها با حمایت از عضلات ضعیف و هدایت حرکت مچ دست، بیماران را قادر می سازند تا عملکردهای ضروری روزانه خود را بازیابند.
3. فرآیند بازیابی پیشرفته
ارتزها با بی حرکت کردن مچ دست و جلوگیری از حرکات مضر نقش مهمی در روند بهبودی دارند. این محیط کنترل شده به شکستگی ها، رگ به رگ شدن ها یا محل های جراحی کمک می کند تا به طور موثرتری بهبود یافته و خطر آسیب مجدد را کاهش دهد. برای شرایط مزمن، ارتزها پشتیبانی مداوم را ارائه می‌کنند و پیشرفت آسیب یا التهاب مفصل را کاهش می‌دهند. این امر به ویژه برای شرایطی مانند آرتریت روماتوئید، که در آن تثبیت می‌تواند از تغییر شکل بیشتر مفاصل جلوگیری کند، مرتبط است.
